Wat is opbaren?

De overledene zal ‘de laatste verzorging’ krijgen. Dit houdt in dat iemand gewassen en gekleed wordt. Indien gewenst maken we haar of hem ook op en natuurlijk worden de haren gedaan. Alles in overleg met de naasten. Bijna altijd zullen wij de naaste familie betrekken bij de laatste verzorging. En ook regelmatig doet de familie het helemaal zelf. Kan allemaal. Hierin kan en mag van alles. Wij zullen ons advies hierin altijd zorgvuldig afwegen en uitleggen wat mag en moet.

Opbaren van een overledene, waar moet u allemaal aan denken?

Soms is het niet mogelijk of wenselijk om thuis op te baren. Een uitvaartcentrum is dan een alternatief.  Op afspraak kan men bij de overledene op bezoek gaan. In sommige uitvaartcentra is het mogelijk een 24-uurs kamer te kiezen. Dan krijgt de familie een sleutel en kan je op zoek gaan wanneer je wilt. Voor een uitvaart in Amsterdam zijn verschillende mogelijkheden.

Thuis opbaren: Regels en tips

De overledene kan op een bed, bank, in een kist of mand of op een baarplank worden opgebaard. Soms ligt de overledene eerst opgebaard in bed en leggen we hem of haar na enkele dagen over in de kist. Bij een thuisopbaring verloopt het proces van afscheid nemen stap voor stap.

Hoeveel dagen een dierbare opbaren?

Hoeveel dagen kan iemand opgebaard worden? Die vraag wordt vaak gesteld. Het antwoord is niet makkelijk te geven want het is afhankelijk van de omstandigheden.

Heel vaak kan iemand thuis opgebaard blijven tot op de dag van de uitvaart. Dan verlaat de overledene op die dag het woonhuis. Voor veel mensen is dit een bijzonder moment. 

Er zijn verschillende manieren om iemand op te baren. De meest gebruikte manier is opbaren met behulp van een koelplaat, hetzij op een bed of opbaarplank, hetzij onder een kist.

Thanatopraxie

Een in Nederland vrij nieuwe methode die gebruikt kan worden, is de thanatopraxie. Dit is een lichte vorm van balseming waarbij het bloed wordt vervangen door een conserveringsstof. De overledene kan na de behandeling (die in sommige gevallen thuis maar in de meeste gevallen in een mortuarium wordt uitgevoerd) thuis opgebaard worden zonder verdere koelapparatuur. De behandeling is een invasieve ingreep in het lichaam maar het resultaat is een opbaring waarbij geen koeling nodig is, het lichaam houdt een normale temperatuur. Hierdoor wordt deze manier van opbaren juist als ‘natuurlijk’ ervaren door veel nabestaanden.

Wij hebben erg goede ervaringen met deze manier van opbaren en kunnen u er goed over informeren. 

Alternatieve manieren van opbaren

Opbaren met behulp van graszoden is zo’n alternatief. Verse graszoden worden onder het bed of de opbaarplank gelegd en dagelijks besproeid met een mengsel van water, kwarts en rozemarijn badmelk. Dit is een natuurlijke manier om warmte aan de omgeving te onttrekken en vindt zijn oorsprong in de Antroposofie. Hierbij speelt de overtuiging dat de mens niet meteen helemaal weg is op het moment dat het hart ophoudt te kloppen. De lichamelijke dood is dan een feit. De mens, de ziel, de levenskrachten, hebben echter nog een dag of drie nodig om het lichaam en het leven te verlaten. Dat dient in alle rust te gebeuren. Een mechanische koeling zou dat proces tegenhouden. In Amsterdam is het vaak niet zo makkelijk realiseerbaar omdat het eigenlijk de bedoeling is dat de graszoden uit de eigen tuin van de overledene komen.

Niet opbaren kan ook

Een overledene krijgt altijd een liefdevolle laatste verzorging, hij of zij wordt gewassen en gekleed, gekamd en geschoren. Maar soms kiezen mensen ervoor om hun dierbare niet meer te willen zien en wordt de kist meteen gesloten. Hoewel het voor veel mensen belangrijk kan zijn de overledene nog te kunnen zien en aanraken, wordt de wens van de naasten altijd gerespecteerd. Vaak hebben mensen dat al van te voren afgesproken met degene die overleden is en is het een weloverwogen keuze. In dat geval kan iemand thuis in een gesloten kist op een kistkoeling verblijven of in een mortuarium of uitvaartcentrum.